Serwis Pracodawców i Przedsiębiorców Ekspert

Pokrycie wpłat na PFRON ulgami z tytułu zakupów nie może być całkowite. Artykuł POPON w Dzienniku Gazecie Prawnej

W związku z brakiem wymaganego wskaźnika zatrudniania osób niepełnosprawnych nasz zakład dokonuje wysokich miesięcznych wpłat na PFRON. Chcielibyśmy je zmniejszyć poprzez wykorzystanie ulg z tytułu zakupu produktów u pracodawców uprawnionych do ich udzielania. Czy wpłaty można pokryć w 100 proc. uzyskanymi ulgami?

Pracodawca zatrudniający co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy jest zobowiązany dokonywać miesięcznych wpłat na PFRON w kwocie stanowiącej iloczyn 40,65 proc. przeciętnego wynagrodzenia oraz liczby pracowników odpowiadającej różnicy między zatrudnieniem zapewniającym osiągnięcie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 6 proc. a rzeczywistym zatrudnieniem osób niepełnosprawnych. Stanowi o tym art. 21 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (dalej: ustawa o rehabilitacji). Istnieje jednak ustawowa możliwość obniżenia wysokości wpłat na PFRON. Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o rehabilitacji pracodawcy zobowiązani do dokonywania tych wpłat mogą obniżyć ich wysokość poprzez wykorzystanie ulg z tytułu zakupów produkcji lub usługi (z wyłączeniem handlu) u pracodawcy zatrudniającego co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, który osiąga co najmniej 30-proc. wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych będących:

1. niepełnosprawnymi zaliczonymi do znacznego stopnia niepełnosprawności lub
2. niewidomymi, psychicznie chorymi lub upośledzonymi umysłowo albo osobami z całościowymi zaburzeniami rozwojowymi lub epilepsją - zaliczonymi do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Warunkiem obniżenia wpłaty jest terminowe uregulowanie należności za zrealizowaną produkcję lub usługę oraz otrzymanie informacji o kwocie obniżenia. Sprzedający przesyła pracodawcy zobowiązanemu do wpłat na PFRON, który dokonał uprawnionego zakupu, informację o kwocie obniżenia (ulgi) niezwłocznie po uregulowaniu należności w terminie określonym na fakturze.

Odpowiadając na przedstawione na wstępie pytanie, należy jednak stwierdzić, że pracodawca zobowiązany do wpłat nie może pokryć swojego zobowiązania wobec PFRON w 100 proc. ulgami z tytułu zakupu produkcji lub usługi u uprawnionego sprzedającego. Kwestia ta jest uregulowana w art. 22 ust. 8 ustawy o rehabilitacji, który mówi, że w przypadku gdy kwota ulgi przewyższa:

1. wartość zrealizowanej produkcji lub usługi - obniżenie wpłaty przysługuje tylko do wysokości kwoty określonej na fakturze;
2. wysokość 80 proc. wpłaty na fundusz, do której zobowiązany jest nabywca w danym miesiącu - różnicę zalicza się na obniżenie wpłaty z tego tytułu w następnych miesiącach Przysługująca, ale niewykorzystana kwota obniżenia może być uwzględniana we wpłatach na PFRON przez okres nie dłuższy niż 12 miesięcy, licząc od dnia uzyskania o niej informacji.

Uwaga! Bardzo istotne zmiany w przepisach regulujących możliwości obniżania wysokości wpłat obowiązkowych na PFRON wprowadza nowelizacja ustawy o rehabilitacji z 25 września 2015 r. Przepisy te wejdą w życie 1 lipca 2016 r.

Zgodnie z nimi pracodawcy zobowiązanemu do wpłat na PFRON obniżenie będzie przysługiwać tylko do wysokości 50 proc. wpłaty na PFRON, do której był zobowiązany w danym miesiącu. Obecnie może pokryć ulgami zobowiązanie wobec PFRON nawet do 80 proc.

Nowe przepisy przewidują także, że przysługująca, ale niewykorzystana kwota obniżenia może być uwzględniana w przyszłych wpłatach na PFRON przez okres nie dłuższy niż 6 miesięcy, licząc od dnia uzyskania informacji o kwocie obniżenia (obecnie przez 12 miesięcy).

Podstawa prawna
Art 21 i 22 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tj. Dz.U. z 20TI r. nr 127. poz. 721 ze zm.). Art. i ust. 4 ustawy z 25 września 2015 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1886).

Adam Hadław
Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepełnosprawnych