Artykuły i porady
Kontrola PFRON u przedsiębiorcy. W Gazecie Podatkowej pisze radca prawny Mateusz Brząkowski
Dodano: 2013-11-29 10:11:00
PFRON jest organem administracji publicznej wspierającym rehabilitację oraz zatrudnienie osób niepełnosprawnych. Do realizowanych przez niego zadań zalicza się m.in. wypłatę pracodawcom dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych czy refundację składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla niepełnosprawnych przedsiębiorców. Funduszowi z tytułu udzielanej pomocy przysługują dodatkowe uprawnienia kontrolne, o których każdy pracodawca powinien pamiętać.
Zakres kontroli PFRON
PFRON na podstawie obowiązujących przepisów ma możliwość kontroli przedsiębiorców w następujących przypadkach: - u sprzedającego lub nabywcy w zakresie prawidłowości wystawiania informacji o wysokości przypadających ulg we wpłatach na PFRON, - u wnioskodawcy w zakresie refundacji składek na ubezpieczenia społeczne, - u pracodawcy w zakresie miesięcznego dofinansowania.
Szczegóły dotyczące zakresu oraz procedury kontroli określone zostały przepisami rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie trybu i sposobu przeprowadzania kontroli przez organy upoważnione do kontroli na podstawie ustawy o rehabilitacji... (Dz. U. z 2013 r. poz. 29).
Rozporządzenie stanowi m.in., iż w przypadku stwierdzenia w wyniku kontroli nieprawidłowości lub naruszeń prawa w zakresie przedmiotu kontroli, organ upoważniony do kontroli, niezwłocznie po podpisaniu protokołu kontroli, sporządza wystąpienie pokontrolne, które przekazuje kierownikowi podmiotu kontrolowanego. Wystąpienie pokontrolne zawiera ocenę kontrolowanej działalności, wynikającą z ustaleń opisanych w protokole, a także uwagi i zalecenia pokontrolne zmierzające do usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości lub naruszeń prawa. Jeżeli stwierdzone w wyniku kontroli nieprawidłowości lub naruszenia prawa wskazują na konieczność podjęcia działań przez właściwe organy państwowe lub samorządowe, organ upoważniony do kontroli przekazuje wystąpienie pokontrolne do tych organów oraz informuje o tym kierownika podmiotu kontrolowanego. Kierownik ten, w terminie wyznaczonym w wystąpieniu pokontrolnym, zawiadamia organ upoważniony do kontroli o sposobie wykorzystania uwag i wykonania zaleceń pokontrolnych oraz o podjętych działaniach lub przyczynach ich niepodjęcia.
PFRON sprawuje także kontrolę nad wykorzystaniem środków Funduszu przekazywanych na realizację zadań określonych ustawą o rehabilitacji (art. 51 ust. 3 pkt 6 tej ustawy). Dotyczy ona m.in. pomocy dla zakładów pracy chronionej w formie: 1) dofinansowania w wysokości do 50% oprocentowania zaciągniętych kredytów bankowych pod warunkiem wykorzystania tych kredytów na cele związane z rehabilitacją zawodową i społeczną osób niepełnosprawnych; 2) zwrotu kosztów: a) budowy lub rozbudowy obiektów i pomieszczeń zakładu, b) transportowych, c) administracyjnych.
Fundusz nie ma uprawnień pozwalających kontrolować wydatkowanie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (ZFRON).
Dofinansowania do wynagrodzeń
Szczególną kategorią pomocy uzyskiwanej przez pracodawców z PFRON są dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Prezes Zarządu Funduszu uprawniony jest do prowadzenia kontroli u pracodawcy w zakresie miesięcznego dofinansowania. W szczególności dotyczyć one mogą ustalania wysokości miesięcznego dofinansowania i wypłaty wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych.
W części dotyczącej ustalania wysokości miesięcznego dofinansowania, sprawdzeniu mogą podlegać w szczególności akta osobowe pracowników niepełnosprawnych, w tym orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, umowy o pracę oraz wyciągi bankowe lub inne dokumenty świadczące o poniesionych przez pracodawcę kosztach płacy, stanowiących jeden z istotnych elementów ustalenia wysokości dofinansowania.
W przypadku stwierdzenia przez PFRON, w drodze postępowania sprawdzającego bądź kontroli, nieprawidłowości, w stosunku do pracodawcy pobierającego dofinansowanie mogą zostać wydane następujące decyzje administracyjne: 1) o wstrzymaniu miesięcznego dofinansowania - wydawana jest w przypadku, kiedy pracodawca posiada zaległości w zobowiązaniach wobec Funduszu przekraczające ogółem kwotę 100 zł; decyzja wydawana jest do czasu uregulowania zaległości; podlega ona wykonaniu z dniem wydania, 2) o odmowie wypłaty miesięcznego dofinansowania-wydawana jest w przypadku nieuregulowania przez pracodawcę zaległości w zobowiązaniach wobec Funduszu do dnia 31 stycznia roku następującego po roku, za który pracodawcy przysługuje miesięczne dofinansowanie. Wydawana jest za okres wskazany we wcześniej wydanej decyzji o wstrzymaniu miesięcznego dofinansowania. Decyzja ta wydawana jest także w przypadkach, gdy pomoc ze środków Funduszu nie może zostać udzielona lub wypłacona pracodawcy wykonującemu działalność gospodarczą: znajdującemu się w trudnej sytuacji ekonomicznej według kryteriów określonych w przepisach prawa Unii Europejskiej dotyczących udzielania pomocy publicznej, na którym ciąży obowiązek zwrotu pomocy, wynikający z wcześniejszych decyzji Komisji Europejskiej, uznających pomoc za niezgodną z prawem oraz ze wspólnym rynkiem, jeżeli udzielenie pomocy w formie miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia skutkowałoby przekroczeniem kwoty 10 mln euro rocznej pomocy na zatrudnienie pracowników niepełnosprawnych u tego pracodawcy, 3) nakazująca zwrot wypłaconego dofinansowania - wydawana jest w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w wyniku kontroli prowadzonej przez Prezesa Zarządu PFRON, w zakresie stwierdzenia podczas tej kontroli konkretnych nieprawidłowości.
Od wskazanych decyzji Funduszu przysługuje pracodawcy odwołanie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia.
Autor: Mateusz Brząkowski radca prawny POPON
Źródło: Gazeta Podatkowa