Artykuły i porady
Kary z tytułu nieprawidłowości przy udzielaniu ulg we wpłatach na PFRON. Artykuł POPON w Gazecie Podatkowej
Od 1 lipca 2016 r. obowiązują przepisy nowelizujące ustawę o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych dotyczące zatrudniania pracowników niepełnosprawnych. Przepisy te istotnie zmieniły wspomnianą ustawę, w szczególności w zakresie udzielania ulg we wpłatach na PFRON. Wprowadziły one kary finansowe z tytułu takich nieprawidłowości oraz związane z tym obowiązki sprawozdawcze w postaci nowej deklaracji DEK-ll-u.
Wpłaty z tytułu błędów w udzielaniu ulg
Obowiązkowe wpłaty na PFRON ulegają obniżeniu z tytułu zakupu usługi (z wyłączeniem handlu) lub produkcji pracodawcy (tzw. sprzedający) zatrudniającego co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy i osiągającego 30% wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych ze znacznym lub umiarkowanym stopniem (wraz z wymienionymi w ustawie tzw. schorzeniami szczególnymi). Jedną z nowości w przepisach ustawy o rehabilitacji, która obowiązuje od 1 lipca br., jest wprowadzenie kar finansowych w przypadkach, w których dochodzi do nieprawidłowości przy udzielaniu ulg przez uprawnionych pracodawców. Reguluje to nowy przepis art. 22b ustawy o rehabilitacji.
Zgodnie z art. 22a ustawy o rehabilitacji Prezes Zarządu Funduszu może przeprowadzić kontrolę u sprzedającego lub nabywcy w zakresie prawidłowości udzielania ulg. Jeśli zostaną ujawnione błędy w tym zakresie, sprzedający zobowiązany zostaje do wpłaty dodatkowej kwoty na PFRON. Sprzedający uprawniony do udzielania ulg jest zobowiązany do dokonania wpłat na fundusz w wysokości: 1) 5% sumy kwot ulg wykazanych w INF-U wysyłanych do nabywców - w przypadku gdy wymienione ulgi nie zostały ujęte w prowadzonej przez pracodawcę ewidencji wystawionych informacji o kwocie ulgi lub w informacjach miesięcznych o kwocie ulgi, przekazywanych zarządowi PFRON, 2) 10% kwoty obniżenia wykazanej w INF-U wysyłanej do nabywcy -w przypadku naruszenia terminu wystawienia tej informacji (pracodawca powinien tego dokonać niezwłocznie po terminowym uregulowaniu należności, jednak nie później niż do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przypadał termin płatności za zakup), 3) 30% kwoty obniżenia wpłat na PFRON wykazanej w informacji o kwocie ulgi wysyłanej nabywcy - w przypadku niespełnienia warunków uprawniających do wystawienia ulgi, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy o rehabilitacji (czyli za brak osiągnięcia stanu zatrudnienia co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na etaty oraz wskaźnika zatrudnienia osób ze znacznym lub umiarkowanym stopniem ze schorzeniami szczególnymi w wysokości 30%), 4) 3-krotności kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy prawidłowo obliczoną a zawyżoną kwotą ulgi, nie więcej jednak niż 30% kwoty obniżenia wykazanej w informacji o kwocie ulgi wysyłanej do nabywcy - w przypadku podania niezgodnych ze stanem faktycznym danych skutkujących zawyżeniem kwoty ulgi podanej w tej informacji.
Jeżeli przykładowo podczas kontroli PFRON lub postępowania sprawdzającego u pracodawcy udzielającego ulg okaże się, że w prowadzonej ewidencji lub w informacjach sprawozdawczych przesyłanych do Funduszu nie zostały zawarte wszystkie wystawione kwoty ulg, pracodawca będzie miał obowiązek dokonać wpłaty na PFRON w wysokości 5% sumy kwot obniżenia, które nie zostały wykazane.
Z kolei jeśli okaże się, że pracodawca, który udzielał ulg, nie zatrudniał w danym miesiącu 25 pracowników w przeliczeniu na etaty, lub nie legitymował się 30% wskaźnikiem zatrudnienia osób niepełnosprawnych ze znacznym lub umiarkowanym stopniem (tylko ze schorzeniami wskazanymi w orzeczeniu), będzie on zmuszony dokonać wpłaty na PFRON w wysokości 30% kwoty obniżenia wykazanej w każdej informacji sprawozdawczej, do której wystawienia nie był uprawniony.
Kontrola i postępowanie sprawdzające
Wymienione kwoty kar finansowych pracodawca ma obowiązek zapłacić w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym okoliczności skutkujące zapłatą kary zostały ujawnione w wyniku kontroli lub czynności sprawdzającej. Wymóg zapłaty kary istnieje więc tylko i wyłącznie w przypadku ujawnienia uchybień przez właściwy organ - Prezesa Zarządu PFRON, w trakcie postępowania kontrolnego lub sprawdzającego. Nie ma obowiązku zapłaty kary, jeśli np. pracodawca zauważy błąd w obliczeniu kwoty ulgi i skoryguje go przed ujawnieniem błędu podczas wizyty PFRON. Nie ma także obowiązku zapłaty kary, jeżeli wysokość wpłaty nie przekracza pięciokrotności kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyj nym (czyli kwoty 58 zł).
Nowe deklaracje wpłat z tytułu kar
Od 1 lipca 2016 r. obowiązuje też nowe rozporządzenie w zakresie przesyłanych do PFRON deklaracji z tytułu nowych kar finansowych, tj. rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie ustalenia wzorów deklaracji składanych Zarządowi Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przez pracodawców zobowiązanych do wpłat na ten Fundusz (Dz. U. z 2016 r. poz. 956). Zawiera ono nową deklarację wpłaty - DEK-II-u, która powinna być składana przez pracodawcę zobowiązanego do wpłat, o których mowa w art. 22b ustawy o rehabilitacji, w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym okoliczności skutkujące zapłatą kary zostały ujawnione przez PFRON.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 zezm.)
Autor: Mateusz Brząkowski radca prawny,
Polska Organizacja Pracodawców Osób Niepełnosprawnych
Źródło: Gazeta Podatkowa