Artykuły i porady
Czy czekając na orzeczenie, można otrzymać pomoc indywidualną? Artykuł POPON w Dzienniku Gazecie Prawnej
W sierpniu 2016 r. niepełnosprawny pracownik złożył wniosek o udzielenie pomocy indywidualnej z ZFRON na zakup wydawnictw i pomocy dydaktycznych. Jak się okazało, jego orzeczenie straciło ważność z końcem lipca 2016 r., a kolejnego jeszcze nie otrzymał, choć wniosek o jego wydanie został złożony. Czy możemy udzielić pomocy indywidualnej takiemu pracownikowi?
Artykuł 33 ust. 3 pkt 5 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (dalej: ustawa o rehabilitacji) zobowiązuje pracodawców do przeznaczania co najmniej 10 proc. środków zgromadzonych w zakładowym funduszu rehabilitacji (ZFRON) na pomoc indywidualną dla niepełnosprawnych pracowników i byłych, niepracujących obecnie pracowników tego zakładu. Ustawodawca przewidział więc jedynie minimalny pułap środków ZFRON, jakie trzeba wydatkować na pomoc indywidualną. A zatem pracodawcy mogą przeznaczać na ten cel więcej niż 10 proc.
Szczegółowe zasady przyznawania tej pomocy zawiera rozporządzenie w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Akt ten w par. 3 ust. 1 określa, komu taka pomoc może zostać przyznana. Jej adresatami są:
- osoby niepełnosprawne
- zatrudnione na podstawie stosunku pracy lub umowy o pracę nakładczą, w tym przebywający na urlopach bezpłatnych oraz urlopach wychowawczych,
- będące uczniami odbywającymi praktyczną naukę zawodu,
- niepracujący byli pracownicy, ale tylko w odniesieniu do wydatków związanych z rehabilitacją leczniczą,
- rodzice lub prawni opiekunowie niepełnosprawnych dzieci pracowników lub dzieci osób niepełnosprawnych, ale jedynie w przypadku finansowania pobytu na koloniach, obozach oraz turnusach rehabilitacyjnych.
Katalog osób uprawnionych do korzystania z pomocy indywidualnej ma charakter zamknięty, a więc osobom nie-wymienionym powyżej pomoc nie może zostać przyznana.
W sytuacji gdy orzeczenie pracownika potwierdzające niepełnosprawność traci ważność, do momentu przedstawienia kolejnego orzeczenia pracodawca ma obowiązek traktować go jak osobę pełnosprawną (art. 2a ustawy o rehabilitacji). Dotyczy to przede wszystkim możliwości wliczenia pracownika do stanu zatrudnienia osób niepełnosprawnych.
Z uwagi na to, że pracownik w momencie składania wniosku o przyznanie pomocy indywidualnej nie posiadał statusu osoby niepełnosprawnej (utracił go bowiem z końcem lipca br.), pracodawca powinien się wstrzymać z rozpatrzeniem wniosku o wypłatę pomocy indywidualnej do czasu rozstrzygnięcia kwestii uzyskania przez niego kolejnego orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność.
Podstawa prawna
- Art. 33 ust. 3 pkt 5 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tj. Dz.U. z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm.).
- Par. 3 ust. i rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 19 grudnia 2007 r. w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1023).
Anna Węgrzynowicz rzecznik prasowy Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych